همسران و فرزندان امام حسین(ع)

رباب دختر امرؤ القیس، شهربانو، لیلی دختر ابی مُرَّة بن عروة بن مسعود ثَقَفی، امّ اسحاق دختر طلحة، و برخی منابع نیز زنی از قبیله قُضاعه را در شمار همسران امام نام برده‌اند که سِبط ابن جوزی نام او را سُلافه و بیهقی مَلومه می‌داند؛ که از جزئیات زندگی وی اطلاعی در دست نیست.

شیخ مفید فرزندان آن حضرت را ۶ نفر، ۴ پسر و ۲ دختر دانسته، و بعضی از جمله علامه سید محسن امین و ابن خشاب ۹ فرزند، ۶ پسر و ۳ دختر و برخی مثل ابن شهر آشوب در مناقب و اربلی در کشف الغمة، ۱۰ نفر، ۶ پسر و ۴ دختر، و بعضی حتی بیشتر از ۱۰ نفر ذکر کرده‌اند.

منابع متقدم فرزندان امام را ۴ پسر و ۲ دختر و منابع متأخر ۶ پسر و ۳ دختر نوشته‌اند. بنابراین، نام ۲ پسر و ۱ دختر دیگر در منابع متأخر دیده می‌شود که عبارتند از: علی اصغر، محمد و زینب. ابن طلحه شافعی نیز تعداد فرزندان امام(ع) را ۱۰ تن شمرده ولی فقط از ۹ تن نام برده است. در برخی کتابهای تذکره و مراثی متأخر، از دختر ۴ ساله امام حسین(ع) به نام رقیه سخن به میان آمده است.

با توجه به اختلاف منابع، اسامی فرزندان امام همراه با نام مادر هر یک ذکر می‌شود:

1. علی بن الحسین (الاکبر)(ع)، یا علی اوسط، امام چهارم شیعیان، ملقب و معروف به زین العابدین [= زینت عبادت کنندگان] و سجاد که کنیه او ابومحمد بوده و مادرش، شهربانو دختر یزدگرد شاه ایران است.

2. علی بن الحسین (الاصغر)، پسر بزرگ امام حسین(ع)، معروف به علی اکبر که در کربلا شهید شد و مادرش لیلی دختر ابومرة بن عروة بن مسعود ثقفی است.

3. جعفر بن الحسین، مادرش از قبیله قضاعه است. وی در زمان حیات امام از دنیا رفت و نسلی از او باقی نماند.

4. عبدالله بن حسین، همان عبدالله رضیع [= شیرخوار] و معروف به علی اصغر که مادرش رباب است.

5. سُکینه بنت الحسین، دختر کوچک امام، مادر او نیز رباب است.

6. فاطمه، دختر بزرگ امام، نام مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبیدالله تیمی است.

7. محمد، که در کربلا شهید شد و مادرش رباب است.

8. زینب، نام مادرش معلوم نیست.

9. رقیه، مرحوم حائری مادرش را شهربانو دختر یزدگرد سوم ذکر کرده است، و مطابق بعضی نقلها ام اسحاق نام داشت.

10. محسن بن حسین، نام مادرش مشخص نیست و باردار و در کاروان اسیران اهل بیت در واقعه کربلا بوده، که در نزدیکی حلب طفل خود را سقط کرده است. این محل امروزه در سوریه، زیارتگاه است.